NN
IS
Skift
sprog
Talmál í Noregi
NN
IS
2
Talespråk i Noreg

Connie Isabell Kristiansen

Oversat til nynorsk af Silje Jerpstad
3
4

Það eru u.þ.b. 7000 tungumál í heiminum. Mest talaða tungumálið er mandarín kínverska. Það tala um það bil 1,2 miljarðar manna.

Det finst omtrent 7000 språk i verda. Verdas mest tala språk er mandarin-kinesisk. Det snakkast av cirka 1,2 milliarder menneske.

5
6

Noregur hefur tvö opinber tungumál. Norsku og samísku. Minnihlutamálið er samíska og það nota samar. Aðal tungumálið í Noregi er norska.

Noreg har to offisielle språk: Norsk og samisk. Minoritetsspråket er samisk og brukast av samer. Majoritetsspråket i Noreg er norsk.

7
8

Norska, danska, sænska, færeyska og íslenska eru tungumál sem líkjast mjög hvert öðru. Það er af því að þau eru náskyld hvert öðru.

Norsk, dansk, svensk, færøysk og islandsk er språk som liknar mykje på kvarandre. Det er fordi dei er i nær slekt med kvarandre.

9
10

Norska, sænska og danska eru svo lík tungumál að við eigum auðvelt með að skilja hvert annað, þó að við tölum ólík tungumál.

Norsk, svensk og dansk språk er så likt at vi lett kan forstå kvarandre, sjølv om vi alle taler ulike språk.

11
12

Innan landamæranna tölum við mismunandi mállýskur. Mállýska er hvernig maður talar á ákveðnu landfræðilegu svæði.

Innanfor nasjonale grenser snakkar vi ulike dialekter. Ein dialekt er ein måte å snakke på innanfor eit geografisk område.

13
14

Mállýskur eru stöðugri þróun. Þær geta verið mismunandi innan landfræðilegra svæða og þróast í gengnum tíðina.

Dialektane er i stadig utvikling. Dei kan variere innanfor geografiske område og utviklar seg over tid.

15
16

Innan mállýska höfum við eitthvað sem kallast félagsleg mállýska. Félagsleg mállýska eru félagsleg afbrigði af mállýsku.

Innanfor dialekter har vi noko vi kallar for sosiolektar. Sosiolekt er sosiale variantar av samme dialekt.

17
18

Það er ómögulegt að segja til nákvæmlega hversu margar mállýskur við höfum í Noregi. En við skiptum oft mállýskunum upp í fjóra hópa: Norðurnorsku, þrándheimsku, vesturnorsku og austurnorsku.

Det er umogleg å fastslå heilt presist kor mange dialektar vi har i Noreg. Men vi deler ofte dialektane inn i fire hovedgrupper: Nordnorsk, trøndsk, vestnorsk og austnorsk.

19
20

Norðurnorska er sú tegund mállýsku sem er töluð í Norður-Noregi. Her getum við sagt: “Hei! Æ e fra Harstad og snakke nordnorsk”.

Nordnorsk er den type dialekt man snakker i Nord-Norge. Her kan vi seie: “Hei! Æ e fra Harstad og snakke nordnorsk”.

21
22

Þrándheimsku talar maður í miðjum Noregi. Hér getum við sagt: “Hei! Æ e fra Klæbu og snakke trøndersk”.

Trøndsk snakkar ein midt i Noreg. Her kan vi seie: “Hei! Æ e fra Klæbu og snakke trøndersk”.

23
24

Vesturnorsku talar maður mest í Vestur-Noregi. Hér getur maður sagt: “Hei. Ej e frå Møre og Romsdal og snakka vestnorsk.”

Vestnorsk snakkar ein vest i Noreg. Her kan vi seie: “Hei. Ej e frå Møre og Romsdal og snakka vestnorsk".

25
26

Austurnorsku talar maður í suð-austur Noregi. Her getur maður sagt: “Hei! Jei er fra Oslo og snakker østnorsk.”

Austnorsk snakkar ein søraust i Noreg. Her kan vi seie: “Hei! Jei er fra Oslo og snakker østnorsk".

27
28

Margir segja að mállýskurnar séu við það að deyja út - sumar hverfa á meðan aðrar dreifa sér.

Mange seier at dialektane er i ferd med å døy ut - nokon forsvinn, mens nokon sprer seg.

29
30

Norsku mállýskurnar munu alltaf vera í þróun. Fólk sem hefur mikil samskipti við hvort annað mun þróa talmálið saman. Þetta er ein af ástæðunum fyrir því að talmálið mun alltaf vera að breytast.

Dei norske dialektane vil alltid vere i utvikling. Folk som har mykje kontakt med kvarandre vil utvikle talespråket i lag. Det er ein av årsakene til at talespråket alltid vil vere i endring.

31
32

Hvaða mállýsku talar þú?

Korleis dialekt snakkar du?

33
Talmál í Noregi

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1+12+20+22+24+26: commons.wikimedia.com/ SN S4: Johannes Jansson - norden.org S6+8+28: Connie Isabell Kristiansen S10: Søren Sigfusson - commons.wikimedia.org S14+16: Gerd Altmann - Pixabay.com S18: Pajast - commons.wikimedia.org
Forrige side Næste side
X