Skift
sprog
Play audiofileis
Play audiofileda
Vis tegnsprogda
Öskudagur í Danmörku
DA
SV
NB
FO
IS
DE
2
Fastelavn i Danmark

Stine Kaiser


Tegnsprog: Lone Kjær Nielsen
3
4

Í Danmörku er Öskudagur fyrst og fremst barnahátíð. Danska orðið fyrir ¨Öskudag er “fastelavn” og kemur frá þýska orðinu “Fastelanbend” sem þýðir föstu-aftan. Öskudagurinn er oftast í febrúar.


Play audiofile
IS
SV NB FO DE

I Danmark er fastelavn først og fremmest børnenes fest. Ordet fastelavn kommer fra det tyske “Fastelabend”, som betyder “faste-aften”. Fastelavn falder ofte i februar.


Play audiofileVis tegnsprog
SV NB FO IS DE
DA
SV NB FO DE
5
6

Í gamla daga héldu menn öskudagshátíð kvöldið fyrir 40 daga föstu. Á föstunni borðuðu menn einungis gróft brauð, graut og fisk. Þegar föstunni lýkur byrja páskarnir.


Play audiofile
IS
SV NB FO DE

I gamle dage holdt man en fastelavnsfest aftenen før de 40 fastedage. I fasten spiste man kun groft brød, grød og fisk. Når fasten er slut begynder påsken.


Play audiofileVis tegnsprog
SV NB FO IS DE
DA
SV NB FO DE
7
8

Í dag slá menn ,,köttinn úr tunnunni” á Öskudag. Í gamla daga var lifandi köttur í tunnunni, sem var tákn hins illa. Í dag er tunnan fyllt með nammi og kötturinn gerður úr pappír.


Play audiofile
IS
SV NB FO DE

I dag slår man “katten af tønden” til fastelavn. I gamle dage var der en levende kat i tønden, som man forbandt med det onde. I dag fyldes tønden med slik og en kat lavet af papir.


Play audiofileVis tegnsprog
SV NB FO IS DE
DA
SV NB FO DE
9
10

Á Öskudaginn klæðir maður sig upp. Í gamla daga klæddi maður sig upp sem djöful til þess að hræða hið vonda burt. Í dag eru mismunandi búningar. Oft eru veitt verðlaun fyrir besta búninginn.


Play audiofile
IS
SV NB FO DE

Til fastelavn klæder man sig ud. I gamle dage klædte man sig ud som djævle for at skræmme det onde væk. I dag er der forskellige udklædninger. Ofte er der en præmie til bedst udklædte.


Play audiofileVis tegnsprog
SV NB FO IS DE
DA
SV NB FO DE
11
12

Sá, sem slær tunnuna niður, verður ,,katta-kóngur’’, og einnig er krýnd ,,katta-drottning”.


Play audiofile
IS
SV NB FO DE

Den, der slår tønden ned, bliver “kattekonge”, og der kåres også en “kattedronning”.


Play audiofileVis tegnsprog
SV NB FO IS DE
DA
SV NB FO DE
13
14

Öskudagsvöndur er greinabúnt - oftast úr birki. Í gamla daga hýddi (sló) maður börnin sín með vendinum til að minna á þjáningar Jesú á páskunum.


Play audiofile
IS
SV NB FO DE

Et fastelavnsris er et bundt grene - oftest fra et birketræ. I gamle dage risede (slog) man sine børn med fastelavnsriset til minde om Jesu lidelser i påsken.


Play audiofileVis tegnsprog
SV NB FO IS DE
DA
SV NB FO DE
15
16

Öskudagsvöndur í dag er skreyttur með skrauti klipptu úr pappír, fjöðrum og blómum úr silkipappír. Maður getur líka verið heppinn og fengið öskudagsvönd með nammi á.


Play audiofile
IS
SV NB FO DE

Fastelavnsris i dag er dekoreret med pynt klippet af papir, fjer og blomster i silkepapir. Man kan også være heldig at få et fastelavnsris med slik på.


Play audiofileVis tegnsprog
SV NB FO IS DE
DA
SV NB FO DE
17
18

Maður borðar oft öskudagsbollur, sem eru sætar bollur með vanillukremi í.


Play audiofile
IS
SV NB FO DE

Man spiser også fastelavnsboller, som er sødlige boller med vanillecreme i.


Play audiofileVis tegnsprog
SV NB FO IS DE
DA
SV NB FO DE
19
20

Að ganga í hús er venja á Öskudaginn. Uppáklædd börn ganga á milli húsa og syngja öskudagslög. Börnin fá pening eða nammi sem þakklæti fyrir sönginn.


Play audiofile
IS
SV NB FO DE

At rasle er en skik til fastelavn. Udklædte børn går fra dør til dør og synger fastelavnssange. Børnene får penge eller slik som tak for sangen.


Play audiofileVis tegnsprog
SV NB FO IS DE
DA
SV NB FO DE
21
22

Börnin syngja: ,,Öskudagur er mitt nafn, bollur vil ég fá, ef ég fæ engar bollur, þá verð ég með læti.”


Play audiofile
IS
SV NB FO DE

Børnene synger: “Fastelavn er mit navn, boller vil jeg have, hvis jeg ingen boller får, så laver jeg ballade”.


Play audiofileVis tegnsprog
SV NB FO IS DE
DA
SV NB FO DE
23
24

Skemmtilegur leikur á Öskudaginn getur verið að ,,bíta í bollu”. Hann gengur út á að vera fljótastur að borða bollu með hendurnar fyrir aftan bak. Bollan hangir í snæri fyrir ofan andlitið.


Play audiofile
IS
SV NB FO DE

En sjov leg til fastelavn kan være at “bide til bolle”. Det gælder om hurtigst at spise en bolle med hænderne på ryggen. Bollen hænger i en snor ud for ansigtet.


Play audiofileVis tegnsprog
SV NB FO IS DE
DA
SV NB FO DE
25
26

Er haldið upp á Öskudaginn þaðan sem þú kemur?


Play audiofile
IS
SV NB FO DE

Fejrer man fastelavn, hvor du kommer fra?


Play audiofileVis tegnsprog
SV NB FO IS DE
DA
SV NB FO DE
27
Öskudagur í Danmörku

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva: S1+8+10+16+28: Stefan Åge Hardonk Nielsen S4: Erbs55 - pixabay.com S6: commons.wikimedia.org S12+18+22+24+26: Stine Kaiser S14: Albert d´Arnoux - 1857 S20: dengangi50erne.blogspot.dk
© 2017 atlantbib.org
Forrige side Næste side
X