da
Tilbake til søk
Skift
språk
språk
daÞorramatur (vintermad) - traditionel islandsk mad
Þorramatur- íslenskur matur
Helga Dögg Sverrisdóttir
4
“Þorramatur” (midvintermad) er et udvalg af traditionel islandsk mad. For det meste indeholder den fisk- og kødprodukter.
Þorramatur er íslenskur matur sem borðaður er á Þorranum. Maturinn er aðallega búinn til úr kjöt- og fiskafurðum.
6
“Þorri” (Thorri - gud for vinter) er en måned, som starter i den 13. vinteruge. Det er den fjerde vintermåned i den gamle nordiske mytologi. Den ligger midt januar til midt februar.
Þorri er mánuður og hefst í 13. viku vetrar og er fjórði mánuður í gamla norræna tímatalinu. Hann hefst upp úr miðjum janúar fram yfir miðjan febrúar.
8
“Þorrablót” (Thorrablot) er en mid-vinterfest, som holdes i hele Island. Folk mødes for at spise og feste. De kommer med træfade fyldt med “þorramat”.
Þorrablót eru haldin um allt land. Fólk kemur með trog fullt af þorramat, borðar saman og skemmtir sér.
10
Bringukolla er feitt kjöt frá brjóstbeini kindar sem er soðið og lagt í súr.
12
“Kæstur hákarl” er gæret haj og kaldes også “surhaj”. Det er hajkød, som hænges op i nogle måneder, hvor den gærer. Lugten kommer frem, når den er gæret.
Kæstur hákarl er verkaður hákarl. Fyrst er hann kæstur og síðan látinn hanga í nokkra mánuði. Lyktin kemur fram við kæsinguna.
14
“Magáll” er lavet af slagene og brystmusklerne fra får og kan både ryges eller syrnes (fermenteres).
Magáll er búinn til úr slögum og kviðvöðvum kindarinnar og er ýmist reyktur eða súrsaður.
16
“Súrsaðir hrútspungar” er syrnede fåretestikler, som er presset til blokke, som koges og syrnes i mælkesyre.
Súrsaðir hrútspungar er búnir til úr eistum hrúta, þeir eru pressaðir, soðnir og lagðir í mysu.
18
“Sviðakjammi” er halve, kogte fårehoveder. Ulden er svedet og skrabet af, men i dag bruges det tit nyere metoder. Det spises både varmt og koldt.
Sviðakjammi er helmingur af haus kindarinnar. Ullin er sviðin og skafin af. Í dag eru oft nýlegri aðferðir notaðar. Kjamminn er borðaður heitur eða kaldur.
20
“Sviðasulta” er sylte, lavet af kogte fårehoveder, hvor man bruger ørerne, øjnene og tungen. Sylten er presset i en form og skæres i skiver.
Sviðasulta er búin til úr soðnum kindahausum. Eyrun, augun og tungan er líka notað. Sultan er pressað í form og skorið í sneiðar.
22
“Svínasulta” er grisesylte og lavet af kogte griseben og krydderier. Den er presset i en form og skåret i skiver.
Svínasulta er búin til úr soðnum svínaskönkum og ýmsu kryddi sem bætt er út í. Hún er pressuð í form og skorin í sneiðar.
24
“Rengi” er spæk, som er et tykt fedtlag, som ligger mellem huden og musklerne hos havpattedyr. Hvalspæk kan blive op til 30 cm tykt på store hvaler.
Rengi er spiklag undir húð sjávarspendýra sem er á milli húðarinnar og vöðva. Hvalrengi getur orðið 30 cm þykkt á stórum hvölum.
26
“Lundabaggi” er syrnet rullepølse, hvor man bruger tyktarmen og andet kød fra får til at lave den.
Lundabaggi er súr rúllupylsa þar sem ristill kindarinnar er notaður ásamt öðru kjöti af kindinni.
28
Til “Þorrablót” (vinterfesten) bliver der også spist blodpølse, leverpølse, tørfisk, fladbrød, rugbrød, “laufabrauð” (friturestegt fladbrød med mønster), lammeben, kålrabimos og mange andet.
Á þorranum er líka borðaður blóðmör, lifrapylsa, harðfiskur, flatkökur, rúgbrauð, laufabrauð, sviðalappir, rófustappa og margt annað.
30
Borðið þið súran mat þar sem þú býrð?
Þorramatur (vintermad) - traditionel islandsk mad
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1: The blanz - commons.wikimedia.org
S4+10+26: Pollý Rósa Brynjólfsdóttir
S6: ©Guðrún Tryggvadóttir - natturan.is
S8+12+14+16+20+22+24: Kristín Haraldsdóttir
S18+30: Navero - commons.wikimedia.org
S28: Bergur Einarsson
© 2020 atlantbib.org
X