Skift
språk
Kartöflur í Færeyjum
Jordeple på Færøyane

Guðrun Elttør

Oversatt til nynorsk av Linda Eide Onarheim
3
4

í Færeyjum eru margir sem rækta eigin kartöflur á hverju ári. Oftast hjálpast börn og fullorðnir við að gera kartöfluakur.

På Færøyane er det mange menneske som kvart år dyrkar sine eigne jordeple. Ofte er både barn og vaksne med på å lage ein jordepleåker.

5
6

Þú verður að hafa jarðveg, útsæði og áburð til að gera kartöfluakur.

For å lage ein jordepleåker treng ein eit stykke jord, setjepotetar og gjødning.

7
8

Algengasta leiðin til að búa til kartöflureit í Færeyjum er „flagvelta“. Það er torf, sem lagt er öfugt ofan á úrsæðið og áburð.

Den vanlegaste måten å lage ein jordepleåker på kallar ein “flagvelta”. Ein “flagvelta” lagar ein ved å leggje torv opp ned, over setjepotetar og gjødning.

9
10

Hverri torfu er snúið við og lögð yfir útsæði. Á milli torfanna er lögð skeið af áburði.

Ein snur kvart torvstykke og ligg det opp ned over ein setjepotet. Mellom torvstykka ligg ein ei skei med gjødning.

11
12

Til er margar gerðir af áburði. Einn mest notaði áburðurinn er tilbúinn áburður fyrir kartölfluakra.

Gjødning finnast i fleire variantar. Ein av dei vanlegaste er kunstgjødning, som er laga for å dyrke jordeple.

13
14

Útsæðið þarf að spíra áður en það er notað á kartöfluakurinn. Best er að leyfa þeim að liggja í birtu svo spírurnar verði stuttar og þykkar.

Ein ligg setjepotetane til å spire, før dei skal nyttast i jordepleåkeren. Det beste er at dei ligg i lys, slik at spirene blir korte og tjukke.

15
16

Það eru til mismunandi tegundir af kartöflum. Sumir rækta margar tegundir af kartöflum. Algengustu tegundirnar eru Folva og Oleva. Kartöflureitinn ætti að búa til að vori, um miðjan eða í lok maí.

Det finst fleire sortar jordeple. Nokre sett fleire slag jordeple. Dei vanlegaste er Folva og Oleva. Jordepla skal ein setje om våren, mellom midten og slutten av mai.

17
18

Kartöflurnar eru sóttar á haustin áður en frostið kemur. Þær þarf að geyma þar sem er kalt, þurrt og dimmt - svo þær haldast allan veturinn.

Jordepla tar ein opp om hausten, før frosten kjem. Ein må lagre dei kaldt, mørkt og tørt - då held dei seg heile vinteren.

19
20

Hefur þú ræktað kartöflur?

Kartöflur í Færeyjum

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1+4+8+10+12+14+18+20: Guðrun Elttør
S6: Jákup Justinussen
S16: Búnaðarstovan
Forrige side Næste side
X